سه کشور اروپایی طرف مذاکره با جمهوری اسلامی می‌گویند روند فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» علیه جمهوری اسلامی را آغاز می‌کنند و در تماس با آمریکا تأکید کرده‌اند که این تحریم‌ها باید پیش از آغاز ریاست روسیه بر شورای امنیت سازمان ملل متحد، به‌طور کامل بازگردد.
خبرگزاری رویترز به نقل از چهار دیپلمات غربی گزارش داد که بریتانیا، فرانسه و آلمان قرار است از روز پنج‌شنبه روند فعال‌سازی مکانیسم ماشه یا اسنپ‌بک را آغاز کنند؛ اقدامی که در صورت طی شدن مراحل، تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه حکومت جمهوری اسلامی در حوزه‌های مالی، بانکی، انرژی و دفاعی که از سال ۲۰۱۵ لغو شده بود، دوباره برقرار خواهد شد.
دیپلمات‌ها گفتند که امیدوارند جمهوری اسلامی ظرف ۳۰ روز آینده تعهداتی درباره برنامه هسته‌ای خود ارائه دهد تا اجرای عملی این روند به تعویق بیفتد.
پیشتر صدای آمریکا گزارش داد که سه کشور اروپایی روز سه‌شنبه با نمایندگان جمهوری اسلامی در ژنو دیدار کردند تا دیپلماسی هسته‌ای را پیش از پایان مهلت اواسط اکتبر احیا کنند. اما سه دیپلمات اروپایی و یک دیپلمات غربی به سایت خبری آکسیوس گفتند این گفت‌وگوها «تعهدات کافی و ملموسی» از سوی حکومت ایران به همراه نداشت. یکی از دیپلمات‌ها تصریح کرد: «مذاکرات واقعی زمانی آغاز خواهد شد که نامه به شورای امنیت ارسال شود.»
آکسیوس نیز به نقل از منابع مطلع نوشت جمهوری اسلامی در نشست ژنو «هیچ خروجی ملموس و دقیقی روی میز نگذاشته» و در عمل، راه برای بازگرداندن تحریم‌ها را هموار کرده است.
سه منبع مطلع به آکسیوس گفته‌اند وزرای خارجه فرانسه، آلمان و بریتانیا به همراه مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گفت‌وگویی با مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، اعلام کردند که قصد دارند روز پنج‌شنبه سازوکار اسنپ‌بک را فعال کنند. وزارت خارجه آمریکا از اظهار نظر رسمی خودداری کرده است، اما منابع اروپایی تأکید کرده‌اند واشینگتن نیز با این مسیر همراه است.
تامی پیگت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تائید کرد که مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، در تماس تلفنی با ژان نوئل بارو، یوهان وادفول، و دیوید لمی، وزیران امور خارجه فرانسه، آلمان، و بریتانیا درباره جمهوری اسلامی ایران گفت‌وگو کرد. بر اساس اعلام وزارت امور خارجه آمریکا، در این گفت‌وگو وزیران امور خارجه آمریکا، فرانسه، آلمان، و بریتانیا «بر تعهد خود برای اطمینان یافتن از این که [جمهوری اسلامی] ایران هرگز سلاح هسته‌ای تولید نخواهد کرد و به دست نخواهد آورد، تأکید کردند.»
به گفته دیپلمات‌ها، روند فعال‌سازی ۳۰ روز طول می‌کشد و هدف آن است که پیش از آغاز ریاست دوره‌ای روسیه بر شورای امنیت در ماه اکتبر، این تحریم‌ها نهایی شوند. یک دیپلمات اروپایی هم تأکید کرد: «فعال‌سازی مکانیسم ماشه به معنای پایان دیپلماسی نیست» و اروپا همچنان آماده گفت‌وگو با حکومت جمهوری اسلامی است.
سه کشور اروپایی و آمریکا جمهوری اسلامی را متهم می‌کنند که توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ (برجام) که برای جلوگیری از دستیابی حکومت ایران به سلاح هسته‌ای امضا شده بود را نقض کرده است. کشورهای غربی به استناد گزارش‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی می‌گویند پیشرفت برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی فراتر از نیازهای غیرنظامی است، اما مقامات این حکومت جمهوری اسلامی این اتهام را رد می‌کنند.
دونالد ترامپ در دوره قبل ریاست جمهوری، آمریکا را از برجام خارج کرد. بعد از آن و تا چند ماه پیش که دوباره روی کار آمد، جمهوری اسلامی ایران و آمریکا پنج دور مذاکرات غیر مستقیم داشتند اما بعد از جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و جمهوری اسلامی و حمله هوایی آمریکا به سه سایت زیرزمینی هسته‌ای جمهوری اسلامی، مذاکرات متوقف شد.
همزمان با ضرب‌الاجل پایان ماه اوت برای توافق هسته‌ای، جمهوری اسلامی در روزهای اخیر پالس‌هایی برای از سرگیری مذاکرات با آمریکا داده است. از جمله حسین نوش‌آبادی، مدیرکل مجلس وزارت خارجه جمهوری اسلامی، با اشاره به سخنان عباس عراقچی گفت تهران آماده مذاکره غیرمستقیم با آمریکا صرفاً در موضوع هسته‌ای است. پیشتر عراقچی هم گفته بود: «مذاکره می کنیم، به شرطی که آمریکا تضمین بدهد حمله نکند.»
همزمان رسانه‌های دولتی جمهوری اسلامی گزارش دادند که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای نخستین‌بار پس از تعلیق همکاری‌ها در پی حملات آمریکا و اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی در جریان جنگ ۱۲ روزه، این هفته وارد ایران شده‌اند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، سه‌شنبه به نقل از فاکس‌نیوز گفت: نخستین تیم بازرسان وارد کشور ایران شده اما هنوز توافقی درباره دامنه فعالیت یا دسترسی آن‌ها به تأسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی حاصل نشده است.
اسفند ماه گذشته، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش خود هشدار داد جمهوری اسلامی در سه ماه گذشته به‌طور قابل‌توجهی ذخایر اورانیوم با غنای بالای خود را افزایش داده است و در صورت ادامه این روند، ذخایر اورانیوم ایران می‌تواند به‌طور نظری برای ساخت شش بمب هسته‌ای کافی باشد.
ورود بازرسان این هفته به ایران با اعتراض شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی روبه‌رو شد. برخی تهدید کردند علیه دولت مسعود پزشکیان اعلام جرم خواهند کرد. محمدتقی نقدعلی، نماینده خمینی‌شهر، گفت همکاری با آژانس باید مشروط به «تأمین امنیت دانشمندان هسته‌ای و حقوق ذاتی جمهوری اسلامی» باشد. در پاسخ، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، تأکید کرد که «این شروط رعایت شده است.»
علی خامنه‌ای بار دیگر هرگونه مذاکره «زیر فشار» را رد کرد و دوم شهریور گفت: «آمریکا ذاتاً دشمن است و مذاکره این واقعیت را تغییر نمی‌دهد.»
