فشار جمهوری اسلامی برای سانسور اثرات مکانیسم ماشه؛ تکذیب «دلار ۱۶۵ هزار تومانی»

موج جدید سقوط ارزش پول ملی در ایران

همزمان با فشار جمهوری اسلامی بر رسانه‌ها برای سانسور اثرات مخرب سیاسی، اجتماعی و اقتصادی فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های هسته‌ای علیه جمهوری اسلامی، یک نهاد اقتصادی مجبور به تکذیب گزارش خود درباره احتمال دلار ۱۶۵ هزار تومانی شد.

همزمان با فعال‌شدن مکانیسم ماشه از سوی کشورهای اروپایی در شورای امنیت، هرچند مقامات جمهوری اسلامی تلاش دارند که وضعیت را عادی جلوه دهند اما برخی نهادهای تخصصی اقتصادی می‌گویند بازگشت تحریم‌ها به سقوط بیشتر اقتصادی در ایران منجر می‌شود. مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی گزارش جدیدی درباره «آثار اقتصادی بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل بر اقتصاد ایران» منتشر کرد که در آن از احتمال افزایش نرخ دلار به ۱۶۵ هزار تومان و تورم ۹۰ درصدی در صورت فعال‌ شدن مکانیسم ماشه خبر داده بود. این نهاد روز جمعه گزارش خود را تکذیب کرد.

این تکذیب بعد از صدور دستورالعمل محرمانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی ایران خطاب به مدیران و سردبیران رسانه‌ها، خواستار اعمال محدودیت جدی بر نحوه پوشش خبری فعال‌سازی مکانیسم ماشه صورت گرفت.

دولت پزشکیان از رسانه‌ها خواسته که با آنچه «حفظ آرامش روانی جامعه» نامیده، از انتشار هرگونه تیتر یا تحلیل «هیجانی»، «بحران‌زا» یا «تحریک‌آمیز» در پوشش خبرهای مربوط به اسنپ‌بک خودداری کنند. به رسانه‌ها تاکید شده که تیترهای آن‌ها باید «آرام» باشد و از «القا و برجسته‌سازی مشکلات اقتصادی» نیز بپرهیزند، زیرا ممکن است موجب «افزایش انتظارات تورمی» یا «افزایش قیمت ارز، طلا و سکه» شود.

در این دستور به رسانه‌ها حتی دستور داده شده با بهره‌گیری از کارشناسان منطقه‌ای و تحلیل‌هایی که حاکی از «ضعف اروپا» و «وابستگی آن به آمریکا» است، فضای رسانه‌ای را به‌گونه‌ای مدیریت کنند که «قدرت ایران در مقابله با تحریم‌ها» برجسته شود.

با وجود سانسور حکومت جمهوری اسلامی، مردم در ایران به شرایط اقتصادی موجود معترضند. این روزها در ایران به خاطر ناکارآمدی مقامات قطع برق، مشکلات آلودگی و زیست محیطی گسترده شده است. روز پنجشنبه وزارت امور خارجه آمریکا افزایش هفت برابری قیمت برق با وجود قطعی مکرر آن در ایران را «نمونه دیگری از استثمار بی‌امان مردم» توسط جمهوری اسلامی دانست.

در بیانیه کوتاه وزارت امور خارجه ایالات متحده که در حساب رسمی «یو.اس.ای. به فارسی» در ایکس منتشر شده آمده است: «[بهای] قبوض برق در ایران به شدت افزایش یافته و نسبت به سال گذشته نزدیک به هفت برابر شده است.»

در این بیانیه همچنین شرح داده شده است: «ایرانیان که پیش از این نیز با قطعی مکرر برق مواجه بودند، اکنون مجبورند با وجود مصرف کمتر برق، نرخ‌های بسیار بالاتری را بپردازند.»

وزارت امور خارجه آمریکا تأکید کرده است: «این نمونه دیگری از استثمار بی‌امان مردم توسط این رژیم است.»

هم‌زمان، گزارش‌های شهروندی حاکی از این است که روز پنج‌شنبه ششم شهریور، گروه قابل توجهی از شهروندان در محله باغ فیض تهران در اعتراض به «قطعی مکرر و طولانی‌مدت برق» تجمع کردند.

با وجود مشکلات روزافزون معیشتی در ایران و ناتوانی مقامات حکومتی در مهار بحران‌های متعدد، از جمله تأمین آب، برق، و سوخت برای شهروندان، جمهوری اسلامی ثروت ملی ایران را برای گسترش تروریسم و تجهیز نیروهای نیابتی‌اش در منطقه هزینه می‌کند، موضوعی که پیش از این مورد تأکید مقامات آمریکا قرار گرفته است.

این اعتراض‌ها با تشدید سقوط ارزش پول ملی ایران و افزایش قیمت دلار هم‌زمان است.

در لحظه تنظیم این گزارش، قیمت هر یک دلار آمریکا در بازار آزاد ایران ۱۰۳ هزار و ۳۳۰ تومان است.

در روزهای گذشته اعتراضات مردمی در تهران، شیراز، کازرون، شهریار، سبزوار، نیشابور، آمل، و رشت با شعارهای ضدحکومتی از جمله «نه غزه نه لبنان، فقط مردم ایران»، «مرگ بر خامنه‌ای»، «مرگ بر دیکتاتور»، و «آب برق زندگی، حق مسلم ماست» جریان داشته است.