تحریمهای سازمان ملل متحد که ۱۰ سال پیش با امضای توافق هستهای موسوم به برجام برداشته شده بود، از بامداد یکشنبه به وقت ایران باز میگردد.
در آستانه بازگشت این تحریمها، ریال در ایران سقوط بیشتری کرد و هر دلار آمریکا قیمت ۱۱۳ و ۶۰۰ تومان را نیز ثبت کرد.
این تحریمها چندین بخش دارد. از جمله اینکه جمهوری اسلامی از انجام فعالیتهای هستهای نظیر غنیسازی اورانیوم و تحقیق و توسعه منع میشود.
جمهوری اسلامی همچنین از توسعه برنامه موشکهای بالستیک منع میشود.
به موجب این تحریمها، صدور کالاها و فناوریهایی که میتوانند به برنامه هستهای و نظامی جمهوری اسلامی کمک کنند محدود میشود.
به گفته شرکت حقوقی کراول، که در واشنگتن نیز دفتر دارد، در بخش تحریم تسلیحات متعارف، تحریم بر تانکها، خودروهای رزمی، سامانههای توپخانهای، هواپیماهای جنگی، بالگردهای تهاجمی، ناوهای جنگی، موشکها یا سامانههای موشکی و آموزشهای فنی اعمال میشود.
همچنین با بازگشت تحریمها محدودیتهای بانکی بیشتر میشود چرا که از کشورها خواسته میشود فعالیتهای بانکی را که میتواند به فعالیتهای نظامی یا تسلیحاتی شدن جمهوری اسلامی ایران کمک کند، ممنوع کنند.
به گفته شرکت حقوقی کاراول، تحریمهای مکانیسم ماشه همچنین دارایی افراد و نهادهای تعیینشده را مسدود میکنند و ممنوعیتهای سفر برای افراد و نهادهای تعیینشده را باز میگرداند. فهرست افراد تعیینشده سازمان ملل متحد به طور عمده بر اشخاص و نهادهای مرتبط با فعالیتهای اشاعه تسلیحات کشتار جمعی متمرکز است.
این شرکت میگوید بازگشت تحریمهای ماشه بیشتر بر شرکتهای غیرآمریکایی که با بازار ایران تعامل دارند اثر میگذارد.
دوروتی شی، معاون نماینده ایالات متحده در سازمان ملل متحد روز جمعه ۴ مهر طی سخنانی در سازمان ملل گفت: «ایالات متحده از استدلال فرانسه، آلمان و بریتانیا... که جمهوری اسلامی به طور گسترده و مداوم تعهدات هستهای خود را نقض کرده است، حمایت میکند.»
او گفت آمریکا از بازگشت تحریمهای سازمان ملل که قبل از سال ۲۰۱۵ علیه جمهوری اسلامی ایران وجود داشت، مطابق قطعنامه ۲۲۳۱، حمایت میکنید.
این مقام آمریکایی گفت: «اعمال دوباره این تحریمها که از شامگاه ۲۷ سپتامبر اجرا میشود، اقدامی خودسرانه نیست. این اقدامات طراحی شدهاند تا تهدید ناشی از برنامههای هستهای، موشکی و تسلیحات متعارف جمهوری اسلامی و نیز حمایت آن از تروریسم را هدف قرار دهند.»
او افزود: «بازگشت این تحریمها مانع راه دیپلماسی نمیشود. اما در این مرحله هیچ اساسی برای تغییر این گزینه وجود ندارد. برخلاف ادعاهای مطرحشده، جمهوری اسلامی ایران هنوز نگرانیهای سه کشور اروپایی درباره ذخایر اورانیوم با غنای بالا، پایبندی به تعهداتش در برابر آژانس بینالمللی انرژی اتمی و ازسرگیری دیپلماسی مستقیم با ایالات متحده را برطرف نکرده است.»
دوروتی شی گفت آمریکا خرسند است که شورای امنیت تازهترین تلاش روسیه و چین را «برای زیر سوال بردن این حقایق و پیشنهاد تمدید مهلت برای جمهوری اسلامی رد کرد.»
او متنی را که روسیه و چین طراحی کرده بودند تا تحریمهای مکانیسم ماشه در روز شنبه اجرا نشود، «تلاشی توخالی» برای رهایی جمهوری اسلامی از «هرگونه پاسخگویی در قبال عدم اجرای قابل توجه تعهدات هستهای خود» خواند.